Als 2023 ons al iets duidelijk heeft gemaakt, is het dat AI in korte tijd een vaste plek in het digitale landschap heeft gekregen. ChatGPT, Bing Chat, Copilot; je kunt je al bijna niet meer voorstellen dat die handige online assistenten er niet waren. Houdt de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie daarmee op? Nee, absoluut niet; daar ziet het in elk geval niet naar uit. We staan eerder op een kruispunt in de evolutie van AI. Daarbij is de vraag welke richting(en) we kiezen en wat de volgende stappen zijn. Tijd om daar vanuit mijn glazen bol een verantwoorde slag naar te slaan.

Efficiënt, creatief en innovatief

Om te beginnen denk ik dat AI in 2024 steeds minder als assistent en steeds meer als partner wordt gezien. AI breidt menselijke capaciteiten uit en vormt daardoor een nieuwe norm. We gaan niet alleen efficiënter werken, maar ook creatiever (en innovatiever). AI die inhoud kan creëren en aanpassen, wordt steeds toegankelijker. Kunstenaars, ontwerpers en ingenieurs; ze gaan allemaal de kracht van AI ontdekken en samen met hun AI-partner vernieuwende ideeën en oplossingen bedenken.

‘De interactie tussen mens en machine wordt steeds natuurlijker en intuïtiever.’

In 2024 is een sleutelrol weggelegd voor AI-gegenereerde content, gericht op het personaliseren van gebruikerservaringen. Daardoor kunnen organisaties voor klanten en prospects inhoud op maat creëren, die naadloos aansluit op de individuele behoeften van gebruikers. Dat zorgt voor meer betrokkenheid en klanttevredenheid. Die ontwikkeling maakt de interactie tussen mens en machine steeds natuurlijker en intuïtiever. AI boekt in 2024 niet alleen vooruitgang in het begrijpen van context, maar ook in persoonlijke en empathische reacties.

Ontwikkelingsgebieden

Op welke gebieden we de meeste vooruitgang gaan zien? Om die vraag te beantwoorden, moet ik een subjectieve inschatting maken. Hieronder benoem ik vier (in mijn ogen) kansrijke sectoren.

AI in de gezondheidszorg
Kunstmatige intelligentie gaat ongetwijfeld een cruciale rol spelen in de kwaliteit van de patiëntenzorg en -resultaten. Denk aan het verbeteren van de diagnose en behandeling van ziekten, met behulp van persoonlijke gegevens zoals genetica, medische beeldvorming en biometrie. Of aan het ondersteunen van zorgverleners en patiënten met behulp van robots, spraakherkenning en chatbots. Daarnaast gaat AI impact hebben op het organiseren van de gezondheidszorg; met behulp van (bijvoorbeeld) bevolkingsgegevens, kwaliteitsmetingen en medische protocollen. Op dit moment zijn er trouwens al praktische voorbeelden van concrete AI-toepassingen in de zorg, zoals het (sneller en nauwkeuriger) analyseren van röntgenfoto’s, het inschatten van het risico op hartfalen en het ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen en vaccins. Dat wordt alleen maar meer.

AI in entertainment
Ook in de entertainmentindustrie kan AI op verschillende manieren worden ingezet. Dat opent deuren naar compleet nieuwe belevingen. Met AI kunnen nieuwe vormen van kunst, muziek, literatuur en film worden gecreëerd, met algoritmen die leren van bestaande werken en hun eigen originele inhoud genereren. Een ander interessant terrein is het personaliseren van de gebruikerservaring, met behulp van systemen die jouw voorkeuren, stemmingen en interesses analyseren en daarmee aanbevelingen doen voor passende content. Je kunt ook denken aan het verbeteren van de interactie, met behulp van technologieën zoals virtual reality, augmented reality, spraakherkenning en chatbots die jou als kijker/luisteraar een realistischer gevoel geven. AI kan de entertainmentindustrie dus verrijken en vernieuwen, waarbij zowel de makers als de consumenten er profijt van hebben.

AI in cybersecurity
In het domein van cybersecurity voorzie ik dat AI essentieel wordt voor het detecteren en beperken van digitale dreigingen, waardoor organisaties (nóg) beter beschermd zijn tegen cyberaanvallen. Zo kan AI goed worden ingezet om grote hoeveelheden data te analyseren, patronen te herkennen en automatisch fouten te verbeteren. Dat helpt om kwetsbaarheden, inbreuken en bedreigingen sneller en nauwkeuriger te identificeren en te verhelpen. Met AI kun je ook intelligente verdedigingsmechanismen ontwikkelen, zoals zelflerende firewalls, antivirusprogramma’s en encryptiesystemen. Die kunnen zich op die manier aanpassen aan steeds geavanceerdere cyberaanvallen. Bedenk daarbij dat AI ook wordt gebruikt door cybercriminelen om hun aanvalsmethodes (o.a. phishing en social engineering) te vervolmaken. Dat is de andere kant van de AI-cybersecuritymedaille.

AI in het klimaat
Tot slot van deze beperkte opsomming verwacht ik dat AI ook een belangrijke rol gaat spelen in de aanpak van klimaatverandering. Denk aan innovatieve oplossingen voor uitdagingen zoals de CO2-uitstoot, milieusparende energie en de verduurzaming van grondstoffen. AI kan bijvoorbeeld helpen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen door de energie-efficiëntie te optimaliseren, duurzame mobiliteit te bevorderen en de transitie naar hernieuwbare energiebronnen te ondersteunen. AI is ook goed bruikbaar voor het monitoren van de klimaatverandering, door grote hoeveelheden satelliet- en sensordata te analyseren, patronen en trends te herkennen en de mogelijke gevolgen voor mens en natuur. Zo kan AI ons helpen om de klimaatverandering aan te passen, door slimme oplossingen voor waterbeheer, landbouw, gezondheid, rampenbestrijding en biodiversiteit te ontwikkelen.

Juridisch landschap

In 2024 zullen de AI-trends niet alleen de technologie zelf vormgeven, maar ook de manier waarop we werken, leven en omgaan met onze omgeving. AI ontwikkelt zich namelijk niet in een vacuüm. We zien dan ook steeds meer overheden die AI-wetgeving invoeren. Dat zorgt voor kaders waarbinnen de ontwikkeling en implementatie van AI moet plaatsvinden, waarbij de focus op verantwoordelijkheid en transparantie ligt. Voor AI-bedrijven betekent dat nauw samenwerken met juridische experts om ervoor te zorgen dat de ontwikkelde AI-oplossingen niet alleen innovatief zijn, maar ook voldoen aan de geldende wet- en regelgeving.

‘Continue dialoog met ethische experts, beleidsmakers en de gemeenschap.’

En dan is er nog het ethische aspect; plus de plicht om verantwoordelijkheid te nemen voor daden en beslissingen. Ethische overwegingen zijn cruciaal in de AI-wereld van 2024. Als IT-partner hechten wij waarde aan het ontwikkelen van AI op een manier die ethisch, eerlijk en respectvol is én rekening houdt met de privacy van individuen. Dat vereist continue dialoog en samenwerking met ethische experts, beleidsmakers en de gemeenschap om ons heen. We zijn samen verantwoordelijk voor de richting die we kiezen.

Conclusie

Terwijl alle ontwikkelingen die ik heb genoemd veelbelovend zijn, is het tegelijk enorm belangrijk dat we zorgvuldig navigeren door de complexe juridische en ethische uitdagingen die AI met zich meebrengt. In 2024 zullen AI-toepassingen niet alleen onze technologie verder vormgeven, maar ook de manier waarop we ons leven en ons werk inrichten. Met de focus op innovatie, transparantie en verantwoordelijkheid kunnen we de kracht van AI benutten om een betere toekomst te bouwen voor ons allemaal. Daar ben ik oprecht van overtuigd.

Barry van der Meij

“Perfect is the worst enemy of good.”

    de Maand van Avantage

    Maandelijkse updates over slim(mer) werken, cybersecurity en de cloud